زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

استهزای منافقان (قرآن)





در این مقاله استهزاکنندگان منافقان که در آیات قرآن ذکر شده‌اند معرفی می‌شوند.


۱ - استهزا از سوی خداوند



استهزا و تمسخر منافقان، از ناحيه خداوند، كيفر استهزاى مؤمنان از سوى آنان:
۱. «وَ إِذا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلَوْا إِلى‌ شَياطِينِهِمْ قالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ‌ • اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ يَمُدُّهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ؛ و هنگامى كه افراد با ايمان را ملاقات مى‌كنند، مى‌گويند: ما ايمان آورده‌ايم! ولى هنگامى كه با شيطانها و هم كيشان خود خلوت مى‌كنند، مى‌گويند: ما با شماييم! ما فقط آنها را استهزا مى‌كنيم! خداوند آنان را استهزا مى‌كند؛ و آنها را در طغيانشان نگه مى‌دارد، تا سرگردان شوند.»
۲. «بَشِّرِ الْمُنافِقِينَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذاباً أَلِيماً؛به منافقان بشارت ده كه مجازات دردناكى در انتظار آنهاست!»استفاده از لفظ «بشارت» در وعید و خبر ناگوار مى‌تواند براى استهزا باشد.
۳. «يَحْذَرُ الْمُنافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِما فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِؤُا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ ما تَحْذَرُونَ‌ • وَعَدَ اللَّهُ الْمُنافِقِينَ وَ الْمُنافِقاتِ وَ الْكُفَّارَ نارَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها هِيَ حَسْبُهُمْ وَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ لَهُمْ عَذابٌ مُقِيمٌ؛ منافقان از آن بيم دارند كه سوره‌اى برضدّ آنان نازل گردد، و به آنها از اسرار درون قلبشان خبر دهد. بگو: استهزا كنيد! خداوند، آنچه را از آن بيم داريد، آشكار مى‌سازد. خداوند به مردان و زنان منافق و کفّار، وعده آتش دوزخ داده؛ جاودانه در آن خواهند ماند- همان براى آنها كافى است.- و خدا آنها را از رحمت خود دور ساخته؛ و عذابى پايدار براى آنهاست.»
۴. «فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ إِلى‌ يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِما أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ وَ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ‌ • الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقاتِ وَ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ؛ اين عمل، روحِ نفاق را، تا روزى كه خدا را ملاقات كنند، در دلهايشان برقرار ساخت. اين سزاى شكستن پيمانى است كه با خدا بسته بودند و سزاى دروغ‌هايى است كه مى‌گفتند. كسانى كه از مؤمنان فرمانبردار، در صدقاتشان عیبجویی مى‌كنند، وكسانى راكه براى انفاق در راه خدا جز به مقدارِ ناچيزِ توانايى خود دسترسى ندارند، مسخره مى‌نمايند، خدا آنها را استهزا مى‌كند؛ و كيفر مى‌دهد؛ و براى آنها عذاب دردناكى است!»

۲ - استهزا از سوی مؤمنان



استهزاى منافقان، از سوى مؤمنان در قیامت:
«يَوْمَ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَراءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بابٌ باطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ‌؛همان روزى كه مردان و زنان منافق به مؤمنان مى‌گويند: نظرى به ما بيفكنيد تا از نور شما پرتوى برگيريم. به آنها گفته مى‌شود: به پشت سرِ خود بازگرديد و نورى به دست آوريد. در اين هنگام ديوارى ميان آنها زده مى‌شود كه درى دارد، درونش رحمت است و از طرف برونش عذاب.»
بنابر اينكه امر «ارجعوا ...» براى تمسخر باشد.

۳ - استهزا از سوی ملائکه



استهزاى منافقان، از جانب ملائکه در قيامت:
«يَوْمَ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَراءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بابٌ‌ باطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ؛همان روزى كه مردان و زنان منافق به مؤمنان مى‌گويند: نظرى به ما بيفكنيد تا از نور شما پرتوى برگيريم. به آنها گفته مى‌شود: به پشت سرِ خود بازگرديد و نورى به دست آوريد. در اين هنگام ديوارى ميان آنها زده مى‌شود كه درى دارد، درونش رحمت است و از طرف برونش عذاب.»
بنابر اينكه نايب فاعل «قيل» ملائكه باشد.

۴ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۱۴.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۱۵.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۱۳۸.    
۴. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۳، ص ۱۶۵.    
۵. توبه/سوره۹، آیه۶۴.    
۶. توبه/سوره۹، آیه۶۸.    
۷. توبه/سوره۹، آیه۷۷.    
۸. توبه/سوره۹، آیه۷۹.    
۹. حدید/سوره۵۷، آیه۱۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۹، ص ۱۵۶.    
۱۱. حدید/سوره۵۷، آیه۱۳.    
۱۲. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج۱۴، ص ۱۷۷.    


۵ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۷۷، برگرفته از مقاله «استهزای منافقان».    


رده‌های این صفحه : استهزاء | موضوعات قرآنی | نفاق




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.